- اشاره
احتمالا اولین سیستم ارتباطی جایگزینی می باشد که در درمان کودکان مبتلا به اختلالات طیف اتیسم با عملکرد پایین کاربرد دارد. در ابتدا سیستم اشاره برای آموزش به کودکان ناشنوا مورد استفاده قرارگرفت اما این سیستم ارتباطی، سیستم پیچیده ای بود که دارای هجی با انگشت و مفاهیم انتزاعی بود. در اوایل دهه ی 1980 یک سیستم ساده تری که ماکاتون[1] نام داشت برای کاربرد در کودکان با ناتوانی های ذهنی طراحی گردید. این سیستم ارتباطی دارای درجات سختی متفاوتی می باشد. در ساده ترین سطح، اشارات بسیار ساده و عینی آموزش داده می شود که در آن هیچگونه هجی انگشت مشکلی وجود ندارد. در اشارات آموزشی تنها از یک دست استفاده می گردد. برای مثال اشاره برای نوشیدن می تواند در آوردن یک دست به شکل فنجان و بردن آن به سمت دهان باشد که مفهوم نوشیدن را برساند. اشاره همیشه در دسترس فرد می باشد و احتیاج به هیچ وسیله ی دیگری ندارد. تحقیقات نشان داده است برخلاف نظر والدین اشاره شانس گفتار کودک را کم نمی کند بلکه باعث تقویت گفتار نیز می گردد از طرف دیگر همه ی اشارات برای همه ی افراد اجتماع قابل درک نیست و کودک نیز نمی تواند اشارات خارج از توانایی اشاره اش را درک کند. برای آموزش اشاره کودک باید همراه درمانگر باشد و فعالیت او را تقلیدنماید (برتن و بروستنگ، 2000).
دکترجعفر معصومی
دکترای تخصصی گفتاردرمانی از دانشگاه تهران
راههای تماس: