حسهای دخیل در مشکلات تلفظی کودکان
تمیز شنیداری: ناتوانی در تمیز شنیداری علت ا صلی هر اختلال تولیدی است. تراویس و راسموس در 1931 به این نتیجه رسیدند که کودکان دچار اختلال تولیدی در مقایسه با کودکان عادی ضعف بیشتری در تمیز صداها از خود نشان می‌دادند. بنظر و نیز ارتباط بین اختلالات تولیدی و ضعف قوه شنیداری در کودکان زیر 9 سال ثابت شده است و بالای این سن بندرت مشاهده می‌گردد و تست و پمن از معروفترین این آزمونهاست که توسط تراپیست‌ها بکار برده می‌شود.
صداهایی که کیفیت صوتی آنها بسیار شبیه به هم است در ذهن انسان یا تکیه بر خصوصیات تولیدی- حرکتی تمیز داده می‌شوند و این نظر توجیه کنندهی آن است که خطا در جایگاه تولید غالبا شایع‌ترین خطا در گفتار کودکان است
B- استریوگنوز دهانی: اختلال در حسهای دهانی اگر عامل اصلی اختلال تولیدی نباشد حداقل عامل مساعد کننده است. که سنجش استریوگنوز دهانی با تست شناسایی شکل اشیاء انجام می‌گیرد و راه دیگر سنجش رقم آستانه D. L می‌باشد.
ساموزوکین خاطرنشان ساختند که حس دهانی و کینستنری موجب می‌شود که فرد بر تنش عضلات خود وضعیت قرار گیری اندامهای گویای آگاهی داشته باشندو به همین خاطر در اولین مرحله آ‌موختن اهمیت دارد.
C- مهارتهای حرکتی ظریف و دیاردو کوکینزیس
گفتار مستلزم حرکات سریع و تکراری اندامهای گویایی است و کودکانی که مهارتهای حرکتی ظریف آنها بهتر و بیشتر است بهتر از کودکان دیگر بر نقص تولیدی خویش فائق می‌آیند و گفتار درمانها از تست از رتسکی برای سنجش استفاده می کنند.
D- قوهی دیادو
سرعت تولید هجاها بعنوان شاخص قوهی دیادو می‌باشد.
روشهای سنجش تعداد هجاها را در زمان 5 یا 10 ثانیه می‌شماریم.
روش فلچر: در تعداد هجاهای معین زمان را اندازه گیری می‌گیرند.
و آنچه مهم است این است که شدت و نوع اختلال تولیدی با قوه دیادو در ارتباط است
دکترجعفر معصومی
دکترای تخصصی گفتاردرمانی از دانشگاه تهران
راههای تماس: