ارزیابی بالینی اختلال بلع لاو – هاگرمن - تیامی:
اختلال بلع شدید و مداوم پیشبینی کننده ی گفتار فلجی می باشد . در این روش پنج فعالیت تغذیه ی مورد ارزیابی قرار می گیرد
1- گاز زدن
2- مکیدن
3- بلعیدن
4- جویدن غذای نرم
5- جویدن غذای سفت
هر فعالیت دو بار ارزیابی می شود و ناتوانی کامل به حالتی گفته می شود که بیمار نتواند فعالیت مورد نظر را در آزمون اول یا مجدد کامل کند. با یافته های بدست آمده از این مقیاس می توانیم فرد را به ارزیابی جامع تر پرتو شناسی اختلال بلع رهنمون شویم .
این ارزیابی بعد از 18 ماهگی باید انجام گیرد تا بازتابهای دهانی کودک کنترل شده باشند .
بازتابهای دهانی غیر طبیعی و رفتار ناهنجار حرکتی دهانی :
براساس نظریات کارل و برتابوبت فلج مغزی تظاهری از رفتارهای بازتابی غیر طبیعی است .عدم ظهور بازتابهای دهانی ،رشد طبیعی تغذیه را کند کرده و روند طبیعی اکتساب گفتار را به تاخیر می اندازد و اگر بازتابهای دهانی بیش از زمان مورد انتظار باقی بمانند بر روند طبیعی تکامل حلقی دهانی تاثیر گذاشته و در آینده تولید گفتار را با اشکال مواجه می کند .
شین و بشیر معتقد هستند که باقی ماندن یک یا چند بازتاب دهانی در کودکان پیش دبستانی نشانگر ضعف تکاملی گفتار و غیر قابل فهم بودن آن می شود و باعث می شود کودک کاندید استفاده از وسایل ارتباطی مکمل شود .
بازتابهای غیر طبیعی نوزادن (ورکیگنر):
شش حرکت دهانی غیر طبیعی از شش بازتاب پایه ی دهانی مشتق شده اند که عبارتند از :
1- جستجو (ROOTING REFLEX)
2- مکیدن
3- بلعیدن
4- پیش آوردن زبان
5- گاز زدن
6- اغ زدن
در شش ماه اول زندگی بازتاب طبیعی جستجو- مکیدن مشخص و برجسته است با مکیدن مایع از نوک پستان یا شیشه و غذا از قاشق گرفته می شود. بعدا مواد جامد روی لثه یا زبان باعث می شودکه رفتار جویدن شکل گیرد همزمان با رشد کودک لب ها فعال تر می شوند بازتابهای طبیعی جستجو – مکیدن و گاز زدن به سرعت یکپارچه می شوند ولی معمولا تا پایان شش ماه اول از بین می روند
در شش ماهه ی دوم الگوی مکیدن ارادی واقعی برای به دست آوردن مایعات مورد استفاده قرار می گیرد با این وجود کما کان رفتار مکیدن برای گرفتن غذا در قاشق و در زمان تجربیات جدید نوشیدن از فنجان دیده می شود
رفتار جویدن به صورت متناوب گاز زدن و استراحت کردن شروع می شود .و سپس به جویدن عمودی تبدیل می شود و تا پیش از 2 الی 3 سالگی به جویدن چرخشی تکامل یافته دست نمی یابد .گاز زدن مداوم غذا های جامد در حدود 10 ماهگی صورت می گیرد .حرکت طرفی زبان با تکامل رفتار جویدن همراه است در حدود 7 ماهگی حرکات طرفی زبان غلتان به صورت غیر کامل انجام می گیرد و به مرور به حرکات تکامل یافته تر از یک سو به سوی دیگر مبدل می شود
شش الگوی بازتاب غیر طبیعی عبارتند از :
1- پیش آمدن فک
2- پیش آمدن زبان
3- انقباض لب
4- بازتاب گاز زدن تونیک
5- انقباض زبان
6- آبریزش بینی
دکترجعفر معصومی
دکترای تخصصی گفتاردرمانی از دانشگاه تهران
راههای تماس:
